Sman Business Value Blog

Na kort geding alsnog een transactie

Al weer enkele jaren geleden werden wij door een DGA gevraagd om de verkoop van zijn onderneming te begeleiden. Hij was al enige tijd in gesprek met een ‘concullega’ van hem, en vroeg ons hem te assisteren in de prijsbepaling en in de onderhandelingen tot aan de transactie. Het werd een bijzonder traject, om een aantal redenen.

De verkoper en beoogd koper kenden elkaar al geruime tijd. Zij waren gewaardeerde concurrenten van elkaar. De verkoper met al een lange staat van dienst, en met veel productkennis. De beoogd koper aanzienlijk jonger, maar eveneens succesvol in het uitbouwen van zijn onderneming. De verkoper verkocht zijn producten onder ‘eigen merk’. De ‘sourcing’ van die producten was een belangrijk bedrijfsgeheim, hetgeen als zodanig gedurende het verkooptraject bewaakt moest worden.

Voor het overige was het vertrouwen tussen de verkoper en beoogd koper groot. Al meerdere jaren hadden zij grappenderwijs al naar elkaar uitgesproken dat de twee bedrijven zo goed bij elkaar pasten. En nu was er de wederzijdse intentie om er vaart achter te zetten.

De onderhandelingen resulteerden vrij voorspoedig in overeenstemming over de prijs en hoofdlijnen van de transactie. In een intentieovereenkomst van een paar A-4-tjes werd het een en ander schriftelijk samengevat.

Er moest nog een boekenonderzoek gedaan worden. En daar ging iets mis. Via de accountant van de verkoper werd de nodige informatie verstrekt, maar er bleven maar vragen komen. Aanvankelijk gaf de verkoper daar gehoor aan, maar na verloop van een aantal weken vond deze het welletjes. Hij meende genoeg informatie verstrekt te hebben, en vond dat de koper nu tot koop moest overgaan.

Boekenonderzoek

De koper daarentegen, die tot op dat moment nog zonder advocaat gehandeld had, meende er goed aan te doen zich verder professioneel te laten adviseren. Hij liet optekenen dat het boekenonderzoek een aantal problemen aan het licht gebracht had, en dat hij bovendien niet alle gevraagde informatie had ontvangen. Om die reden wilde hij van de transactie afzien.

De verkoper meende echter dat hij alle redelijkerwijs te verstrekken gegevens ter beschikking gesteld had, en dat van enige substantieel defect niet was gebleken. Ook wij waren die mening toegedaan. De intentieovereenkomst bepaalde limitatief de condities waaronder de overeenkomst ontbonden kon worden, en geen van die omstandigheden had zich concreet voorgedaan. De verkoper meende bovendien dat ondanks het niet prijsgeven van de identiteit van zijn hoofdleverancier, hij reeds veel gevoelige informatie met zijn concurrent had gedeeld. Indien de transactie niet zou doorgaan, zou niet alleen het verkooptraject geheel opnieuw moeten beginnen, maar riskeerde hij bovendien in een slechtere concurrentiepositie achter te blijven.

Intentieovereenkomst wel degelijk bindend

Nadat advocaten er onderling niet uit kwamen, werd de koper gedagvaard in kort geding. Ter zitting werd door de rechter uitgebreid doorgevraagd naar de wijze waarop verkoper de informatie voor het boekenonderzoek had verstrekt. En de koper werd ondervraagd over de beweerdelijke mankementen die waren aangetroffen bij dat boekenonderzoek. Hieruit bleek dat er niet daadwerkelijk ‘lijken uit de kast’ waren gerold. De belangrijkste vraag, bleek achteraf, was gericht aan de koper. Die beweerde desgevraagd van mening te zijn dat een intentieovereenkomst nooit een verplichting kon bevatten.

Vervolgens werden partijen ‘de gang op gestuurd’, met als boodschap dat deze intentieovereenkomst wel degelijk bindende afspraken bevatte, en dat de rechter partijen opriep alsnog te onderzoeken wat nodig zou zijn om tot een transactie te komen.

Na een half uur konden partijen de rechter informeren dat zij een gerichte poging gingen doen er alsnog uit te komen. In de twee daarop volgende weken bleek dat een deel van wat koper zag als een gebrek, op een misverstand bleek te berusten. En op een paar andere punten was de verkoper bereid een vrijwaring te geven. Aldus kon de transactie alsnog doorgang vinden.

Geschreven door Arjen Sparrius

Indien u meer informatie wilt over dit onderwerp, kunt u contact opnemen met Arjen Sparrius. Hij is bereikbaar via e-mail en +31 (0)20 3338630.

Arjen Sparrius (1962) studeerde bedrijfskunde aan de Technische Universiteit Eindhoven. In 2005 werd hij Register Valuator. Als partner bij Sman Business Value is hij regelmatig betrokken bij waarderingsvraagstukken en bedrijfsovernames.
Meer over Arjen Sparrius >