Het effect van economisch slechtere tijden op de waarde van ondernemingen: meer dan alleen een zaak van jaarverslaggeving

De waarde van (aandelen in) ondernemingen wordt aangetast als sprake is van verslechterende vooruitzichten. Bij beursgenoteerde bedrijven is dat zichtbaar in de aandelenkoersen. Bij private ondernemingen ontbreekt een dergelijke graadmeter. De gevolgen van een crisis zijn wel waarneembaar in de prijzen waartegen ondernemingen worden gekocht of verkocht. Uit publicaties blijkt bijvoorbeeld dat de resultaatmultiples bij transacties (“x maal EBIT”) onder druk staan. In combinatie met lagere resultaatniveau’s leidt dat tot een neerwaarts effect op transactieprijzen.

Uiteraard heeft de crisis effect op vrijwel alle ondernemingen, ongeacht of een transactie in het geding is of niet. Houdstermaatschappijen moeten daarom bezien wat het effect is op de waarde van hun deelnemingen. Onder de voor beursgenoteerde vennootschappen verplichte International Financial Reporting Standards (IFRS) is dit onderzoek naar mogelijke waardevermindering (“impairment”) verplicht, maar ook de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (i.c. RJ 121) schrijven voor dat er indicaties kunnen zijn dat de waarde is “aangetast”, en lager kan zijn dan de boekwaarde. In dat geval moet er een bijzondere waardevermindering verwerkt worden: een waardering van  deelnemingen/werkmaatschappijen is nodig. Een eenvoudige rekensom op basis van multiples is dan te kort door de bocht. Vereist is een ordentelijke waardering met gebruikmaking van een actueel meerjarenplan, inbegrepen de visie van het management op de toekomstige ontwikkelingen en externe gegevens over de economie, de branche, et cetera. Goed beschouwd is het niet meer dan logisch dat een dergelijk traject wordt afgelopen. Het reageren op een crisis begint immers met het in kaart brengen van de (mogelijke) effecten, en het op basis daarvan nemen van maatregelen. De waardering is dan als het ware een bijproduct van noodzakelijke managementacties.




Peter Hoiting

Geschreven door Peter Hoiting

Indien u meer informatie wilt over dit onderwerp, kunt u contact opnemen met Peter Hoiting. Hij is bereikbaar via e-mail en +31 (0)20 3338630.

Peter Hoiting (1953) is Register Accountant en Register Valuator en was sinds 2005 tot en met oktober 2021 partner bij Sman Business Value. Na zijn uittreden uit de maatschap blijft hij werkzaam als adviseur ten behoeve van Sman Business Value.
Meer over Peter Hoiting >