Sman Business Value Blog

Uitkoopprocedure Xeikon

In 2019 zijn wij door de Ondernemingskamer benoemd als gerechtelijk deskundige in de uitkoopprocedure inzake Xeikon. Opdracht was de waarde vast te stellen van de door de minderheidsaandeelhouders in Xeikon over te dragen aandelen.

De grafische onderneming Xeikon kent een roerige geschiedenis. In 2014 haalt een investeringsconsortium rond Bencis Xeikon van de Amsterdamse effectenbeurs tegen een prijs van €5,85 per aandeel. Echter, niet alle aandeelhouders bieden hun stukken aan. Een kleine groep (<5%) acht het bod te laag.

In een door minderheidsaandeelhouders geëntameerde enquêteprocedure, onder leiding van beleggingsactivist Frans Faas, stelt de Ondernemingskamer in 2018 vast dat bij Xeikon sprake is geweest van wanbeleid in de periode 2008-2013.

Ondertussen heeft de meerderheidsaandeelhouder een vordering ingesteld tot uitkoop van de minderheidsaandeelhouders. De uitkoopprocedure is neergelegd in artikelen 2:92a en 2:201a BW. Op grond van deze regeling kan een aandeelhouder die tenminste 95% van de aandelen houdt, tegen de overige aandeelhouders een vordering instellen tot overdracht van de resterende aandelen.

De Ondernemingskamer heeft de beslissing in de uitkoopprocedure aangehouden tot na afronding van de enquêteprocedure. In april 2018 stelt de Ondernemingskamer in een beschikking in de enquêteprocedure wanbeleid vast. In het vervolg van de uitkoopprocedure wijst de Ondernemingskamer in een arrest van 18 december 2018 de uitkoopvordering toe, en bepaalt daarbij de peildatum op 31 januari 2014. De Ondernemingskamer stelt dat bij de vaststelling van de uitkoopprijs rekening kan worden gehouden met het vastgestelde wanbeleid voor zover dit van belang is voor de waarde van de aandelen op de peildatum. Dat laatste is het geval indien Xeikon als gevolg van het wanbeleid schade heeft geleden en derden (waaronder voormalige bestuurders en commissarissen) op de peildatum jegens Xeikon gehouden waren tot vergoeding van die schade. De Ondernemingskamer oordeelt dat vorderingen van Xeikon op derden tot schadevergoeding bij de vaststelling van de uitkoopprijs betrokken dienen te worden. De Ondernemingskamer trekt daarbij een parallel met de ratio van de billijke verhoging als bedoeld in artikel 2:343 lid4 BW (geschillenregelingsprocedure).

De Ondernemingskamer acht het voldoende aannemelijk dat op de peildatum van 31 januari 2014 tot het vermogen van Xeikon ook vorderingen behoorden op derden, onder wie (voormalige) bestuurders, tot vergoeding van de schade als gevolg van wanbeleid. De Ondernemingskamer overweegt vervolgens dat het, gelet op de beperkingen die zijn verbonden aan de aard en de strekking van de uitkoopprocedure, niet juist zou zijn om de te benoemen waarderingsdeskundige te belasten met de waardering van die vorderingen. De Ondernemingskamer maakt hier daarom zelf een schatting van per peildatum 31 januari 2014, te weten € 30 miljoen. Aldus is in de ons verstrekte opdracht ter bepaling van de waarde van de aandelen Xeikon reeds vastgelegd dat daarin een waarde van deze vorderingen op derden (ter vergoeding van schade) ter grootte van € 30 miljoen dient te worden opgenomen.

Na afronding van het definitieve deskundigenbericht (in 2020) wijst de Ondernemingskamer op 21 september 2021 eindarrest. De Ondernemingskamer neemt daarbij de conclusies uit het deskundigenbericht over en stelt de prijs van de over te dragen aandelen Xeikon vast op € 9,73 per aandeel, te vermeerderen met wettelijke rente. Hierin is begrepen een verhoging van de waarde van de aandelen op peildatum in verband met de wanbeleidschade van € 1,50 per aandeel. Inclusief wettelijke rente komt de prijs op circa € 11,42. Dat is bijna een verdubbeling ten opzichte van het oorspronkelijke bod. Een verhoging van dergelijke omvang (na een grotendeels geslaagd bod) komt zelden voor. In een interview in de Vlaamse zakenkrant De Tijd noemt Frans Faas het een “grote zege.”

Tussenarrest 18 december 2018: ECLI:NL:GHAMS:2018:4684

Eindarrest 21 september 2021: ECLI:NL:GHAMS:2021:3095

Geschreven door Guido Rooijackers

Indien u meer informatie wilt over dit onderwerp, kunt u contact opnemen met Guido Rooijackers. Hij is bereikbaar via e-mail en +31 (0)20 3338630.

Guido Rooijackers (1970) is financiële bedrijfseconoom, register controller en register valuator. Guido Rooijackers treedt veelvuldig op als (gerechtelijk) deskundige op het gebied van ondernemingswaardering en economische schadebepaling, onder andere voor de Ondernemingskamer van het gerechtshof Amsterdam.
Meer over Guido Rooijackers >